Ποιους αφορά;
Ως ενδοοικογενειακή βία ορίζεται, σύμφωνα με το άρθ. 1 § 1 του Ν.3500/2006, η τέλεση αξιόποινης πράξης σε βάρος οικογενειακού μέλους.
Για την εφαρμογή του νόμου της ενδοοικογενειακής βίας τόσο ο δράστης όσο και το θύμα πρέπει να είναι μέλη της ίδιας οικογένειας και ως μέλη της θεωρούνται αυστηρά τα πρόσωπα που ορίζει ο νόμος.
Συγκεκριμένα, οικογένεια θεωρείται, στην § 2:
α] η κοινότητα που, ανεξάρτητα από το εάν υπάρχει συγκατοίκηση, συγκροτείται από συζύγους ή γονείς και συγγενείς πρώτου και δεύτερου βαθμού εξ αίματος ή εξ αγχιστείας και τα εξ υιοθεσίας τέκνα τους,
β] εφόσον συνοικούν, οι συγγενείς εξ αίματος ή εξ αγχιστείας μέχρι τέταρτου βαθμού και πρόσωπα των οποίων επίτροπος, δικαστικός παραστάτης ή ανάδοχος γονέας έχει ορισθεί μέλος της οικογένειας, καθώς και κάθε ανήλικο πρόσωπο που συνοικεί στην οικογένεια και
γ] ο/η μόνιμος/η σύντροφος και τα τέκνα, κοινά ή ενός εξ αυτών, εφόσον τα πρόσωπα αυτά συνοικούν, όπως και οι τέως σύντροφοι.
Έτσι, ως μέλη της οικογένειας θεωρούνται και πρόσωπα τα οποία δεν συνδέονται με βαθμό συγγένειας, ενώ ο νόμος αυτός δεν εφαρμόζεται μονάχα για τα ετερόφυλα ζευγάρια, αλλά αφορά και ομόφυλα ζευγάρια που συνδέονται με σύμφωνο συμβίωσης.
Επιπροσθέτως οι διατάξεις του νόμου περί ενδοοικογενειακής βίας εφαρμόζονται εκτός από τους τέως συζύγους και στα μέρη συμφώνου συμβίωσης που έχει λυθεί, καθώς και στους πρώην μόνιμους συντρόφους.
Αναφορικά με την έννοια των “συνοίκων” με την υπ΄αριθμόν 935/ 2017 ο Άρειος Πάγος δέχτηκε ότι ως σύνοικοι υπό την έννοια του νόμου περί ενδοοικογενειακής βίας θεωρούνται τα πρόσωπα που μένουν στην ίδια οικία και εάν πρόκειται περί πολυκατοικίας στο ίδιο διαμέρισμα. Η συνοίκηση ως όρος δεν εξειδικεύεται από το νόμο δημιουργώντας πολλές αμφισβητήσεις και αντικρουόμενες απόψεις. Σύμφωνα με άποψη της θεωρίας απαιτείται μόνο ένα κοινό σημείο αναφοράς και η κοινή βούληση για την ύπαρξη αυτού, ενώ σύμφωνα με άλλες απόψεις απαιτείται μία αδιάληπτη και καθημερινή συνοίκηση.
Ποια αδικήματα περιλαμβάνει;
Η ενδοοικογενειακή βία περιλαμβάνει απειλές (άρθ. 7), προσβολές σωματικού (άρθ. 6), σεξουαλικού (άρθ. 8 και 9), συναισθηματικού ή οικονομικού χαρακτήρα, αλλά και ενδοοικογενειακή έμμονη παρενοχλητική παρακολούθηση.
Βάσει του Ν. 3500/2006, ως πλημμελήματα τιμωρούνται:
Α/ Η ενδοοικογενειακή απλή σωματική βλάβη και εντελώς ελαφριά σωματική βλάβη που προξενείται από συνεχή συμπεριφορά (άρθ. 6 § 1)
Β/ Η ενδοοικογενειακή επικίνδυνη σωματική βλάβη (6 § 2)
Γ/ Η ενδοοικογενειακή σωματική βλάβη σε βάρος εγκύου ή σε βάρος μέλους της οικογένειας το οποίο, από οποιαδήποτε αιτία, είναι ανίκανο να αντισταθεί (6 § 3)
Δ/ Η ενδοοικογενειακή σωματική βλάβη τελεσθείσα ενώπιον ανήλικου μέλους της οικογένειας (6 § 3)
Ε/ Η ενδοοικογενειακή παράνομη βία (7 § 1)
ΣΤ/ Η ενδοοικογενειακή παράνομη απειλή (7 § 2)
Ζ/ Η ενδοοικογενειακή προσβολή της γενετήσιας αξιοπρέπειας (9 § 1)
Η/ Η ενδοοικογενειακή προσβολή της γενετήσιας αξιοπρέπειας σε βάρος ανηλίκου (9 § 2)
Ι/ Η παρακώλυση απονομής της δικαιοσύνης (10)
Με ποινή κακουργήματος:
Α/ Η ενδοοικογενειακή βαριά σωματική βλάβη, με επιβαρυντική περίσταση αν ο υπαίτιος επεδίωκε ή γνώριζε και αποδέχθηκε το αποτέλεσμα της πράξης του (άρθ. 6 § 2)
Β/ Τα βασανιστήρια, με επιβαρυντική περίσταση όταν το θύμα είναι ανήλικος (6 § 4),
Γ/ Ο βιασμός εντός του γάμου ( 8 § 1),
Δ/ Η κατάχρηση σε ασέλγεια εντός του γάμου (8 § 2)
Ε/ Η κατάχρηση ανηλίκου σε ασέλγεια (24)
Τί μπορεί να πράξει το θύμα ενδοοικογενειακής βίας;
Μπορεί να υποβάλει μήνυση κατά του δράστη, χωρίς να καταβάλει παράβολο, δεδομένου ότι πρόκειται για αυτεπάγγελτα διωκόμενο αδίκημα, και εφαρμόζεται η αυτόφωρη διαδικασία. Το θύμα εξετάζεται δωρεάν από ιατροδικαστή, ενώ η μονάδα εξέτασης υποδεικνύεται από την Αστυνομία. Η ΕΛ.ΑΣ. παράλληλα παρέχει κατευθύνσεις και πληροφορίες για την αναζήτηση δομών στέγασης, ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, ψυχοκοινωνικής υποστήριξης. Εξάλλου, και το Ευρωπαικό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου έχει κρίνει ουκ ολίγες φορές ότι γεννάται θετική υποχρέωση των αστυνομικών αρχών να δράσουν μετερχόμενες τελεσφόρα μέτρα πρόληψης, όταν έχουν περιέλθει σε γνώση τους τόσα δεδομένα για μία υπόθεση, προκειμένου να καταφάσκεται «πραγματικός και άμεσος κίνδυνος» για την ζωή του οικογενειακού μέλους.
Άμεση πρακτική λύση μπορεί να συνιστά η κατάθεση αίτησης ασφαλιστικών μέτρων από το θύμα, με την οποία ζητείται η απομάκρυνση του δράστη από την οικογενειακή στέγη, η μετοίκησή του, καθώς και η απαγόρευση να προσεγγίζει τους χώρους κατοικίας ή εργασίας του θύματος και των στενών συγγενών, το σχολείο του παιδιού κοκ. Εν προκειμένω, μπορεί να χορηγηθεί προσωρινή διαταγή, η οποία αποτελεί μία προσωρινή δικαστική απόφαση, που εκδίδεται σε περίπου 2 με 3 ημέρες από την κατάθεση της αίτησης των ασφαλιστικών μέτρων.
Το θύμα δύναται, επιπλέον, να ασκήσει κατά του δράστη αγωγή με αίτημα την καταβολή αποζημίωσης λόγω προσβολής της προσωπικότητάς του. Σύμφωνα με τον νόμο το επιδικαζόμενο ποσό δεν μπορεί να είναι κατώτερο των 1.000,00 Ευρώ.
Προφανώς, εφόσον δράστης και θύμα είναι σύζυγοι, η ενδοοικογενειακή βία συνιστά τεκμήριο ισχυρού κλονισμού του γάμου και, επομένως, γεννάται νόμιμη αιτία για την άσκηση αγωγής διαζυγίου. Αναφορικά με τη σωματική βία σε βάρος παιδιού, πρόκειται για κακή επιμέλεια, και μπορεί να επιφέρει έως και αφαίρεση της γονικής μέριμνας.
Οι δικηγόροι του γραφείου μας με μακρόχρονη εμπειρία στα ποινικά και αστικά δικαστήρια, έχουν αναλάβει με μεγάλη επιτυχία υποθέσεις ενδοοικογενειακής βίας.
Καλέστε μας άμεσα στο τηλέφωνο επικοινωνίας (+30 210 62 00 993) για να χειριστούμε την υπόθεση σας.
